Chyba byłam niesprawiedliwa. Dotychczas styl nowoczesny kojarzył mi się jedynie z chłodem i pedantyzmem. Z pewnością miało to związek z tworzywami jakie wykorzystywane są w aranżacji wnętrz w tym nurcie. Na takie odczucia z pewnością wpłynęła również geometryczna forma wyposażenia wnętrz, minimalna liczba dodatków oraz otwarty układ pomieszczeń. Jednak po zgłębieniu tego nurtu, zdecydowanie zmieniłam swoją opinię.

Trochę historii

Nazwa tej estetyki pochodzi od francuskiego słowa moderne, czyli nowoczesność. Styl ten rozkwitł w Stanach Zjednoczonych w latach dwudziestych XX wieku i był niezwykle popularny jeszcze przez prawie 5 kolejnych dziesięcioleci, także w Europie. Oczywiście wraz z tym jak dojrzewał, delikatnie zmieniało się jego usposobienie, ale „korzeń” pozostał nienaruszony.

Jak każdy styl, również i modernizm był odpowiedzią na aktualne wydarzenia polityczne, gospodarcze oraz społeczne świata. W tym przypadku, jego wizualny aspekt miał silny związek z intensywną urbanizacją i szybkim wznoszeniem nowoczesnych budynków, po zniszczeniach jakie pozostawiły po sobie obie wojny światowe.

W związku z tymi wydarzeniami, w tym nurcie istotą było odejście od zdobnych form, dekoracji czy stylizacji, na rzecz funkcjonalności i prostoty. Ówcześni wizjonerzy i architekci wyszli z założenia, że piękno budynku czy jego wnętrza równoznaczne jest z jego praktycznością oraz użytecznością. Ornamentyka, sztukaterie czy fikuśne formy zaczęły być traktowane jako coś zbędnego, wykraczającego poza autentyczne potrzeby estetyczne człowieka. Wynikało to nie tylko ze zniszczeń jakie pozostawiły po sobie wojny i konieczności szybkiej ich odbudowy. Równie ważny był gwałtowny postęp technologiczny, który doprowadził do rozwoju i produkcji szeregu nowych materiałów, faktur, kolorów oraz form.

Odważny minimalista

Styl nowoczesny zrywa z klasycznym rozumieniem piękna, krocząc w stronę  prostoty, minimalizmu i eksperymentów. Dobrze czuje się w dużych, przestronnych wnętrzach. Preferuje raczej neutralne barwy, takie jak biel, czerń, brązy, kremy czy szarości. Zaakceptuje wyrazisty kolor, ale tylko w formie nielicznych akcentów. Lubi znajdować się w otoczeniu stali, chromu, szkła, ale także drewna, skóry oraz tworzyw sztucznych. Zderzenie różnych materiałów i  faktur, od tych gładkich i połyskujących do szorstkich i trójwymiarowych, nie jest mu obce. Ważne jest jednak, aby ich kolorystyka była minimalistyczna, a kształt geometryczny. Odczarowuje fragmenty konstrukcyjne budynku, takie jak belki stropowe czy beton, sprawiając że stają się wyraźnym elementem dekoracyjnym we wnętrzu. Co jednak najważniejsze, modern nie znosi chaosu i zbyt dużej ilości przedmiotów. Ten typ po prostu uwielbia porządek!

Styl  nowoczesny, a współczesny

Styl modernistyczny niezwykle często mylony jest ze stylem współczesnym. Pomimo wielu podobieństw, są to dwa odrębne nurty.

Styl współczesny jest wszystkim tym, co dominuje w aktualnych trendach. Ponieważ obecnie proste formy, zróżnicowanie materiałów oraz geometryczne kształty są chętnie wykorzystywane w aranżacji wnętrz, czyli elementy charakterystyczne również dla stylu nowoczesnego, te nurty bywają mylone. Niemniej jednak w momencie, w którym trendy ulegną drastycznej zmianie i w katalogach wnętrz na stałe zagoszczą masywne, rzeźbione meble, styl współczesny i nowoczesny będzie łączyło jedynie brzmienie obu terminów.

Współczesność w odniesieniu do wnętrz jest więc terminem względnym. To płynna koncepcja, która zmienia się wraz z trendami, nowymi technologiami oraz stylem życia. Nowoczesność to z kolei rzeczywisty styl, który dominował głównie w latach 20-50 ubiegłego wieku.

Czy jest w takim razie coś, co pozwala na wyraźne rozróżnienie obu estetyk?

Współczesny design wydaje się zapożyczać elementy z wielu różnych stylów oraz minionych epok. W aktualnych aranżacjach widać więc wpływy nie tylko nurtu modernistycznego, ale także np. skandynawskiego, glamour czy industrialnego.

Salony w stylu współczesnym

Kolejnym wyróżnikiem obu stylistyk jest kolorystyka. Styl współczesny jest zdecydowanie bardziej odważny w kwestii doboru barw. Aranżacje w tej konwencji bazują co prawda na monochromatycznej palecie, aczkolwiek jednorodność kolorystyczna nie wyklucza np. intensywnej czerwieni, głębokiej zieleni czy energetycznego pomarańczu.

Po lewej stronie kolorystycznie zachowawczy styl modernistyczny, po prawej współczesny.

To wciąż mało, prawda?

W stylu modernistycznym niezwykle popularne były sofy oraz fotele w kształcie koła. Owalne kanapy przepadły na kilka dziesięcioleci i współczesne projekty zdają się wciąż pomijać takie rozwiązanie, zapominając o latach świetności mebli wypoczynkowych w tym kształcie. Wyjątek stanowi stosunkowo świeży projekt Roberta Lazzeroni, z linią Icaro, w której sofy ponownie nabrały krągłości. Kto wie, być może takie uformowanie na stałe zagości we współczesnych projektach. Nie zmienia to jednak faktu, że ten wyjątek zdaje się jedynie potwierdzać regułę.

Ciągnąc dalej temat kształtów, w stylu nowoczesnym dominują przede wszystkim proste, poziome i pionowe linie. W projektach tych unikano raczej fal i krzywizn. We współczesnym designie niezwykle często widać nawiązanie do modernistycznych form, aczkolwiek jednocześnie zauważalna jest większa zabawa kątami i uformowaniem mebli.

Dość charakterystyczne dla stylu modernistycznego są także nóżki meblowe rozchodzące się na boki, zazwyczaj wykonane z drewna. Współczesne projekty wznosząc meble, koncertują się raczej na stali, chromie oraz innych metalach. Jeżeli natomiast wykorzystują do tego celu drewno, nadają mu bardziej organiczny kształt oraz lżejszą formę.

Komoda w stylu modernistycznym vs komoda w stylu współczesnym

Styl modernistyczny vs styl współczesny

Krzesła i fotele w stylu modernistycznym

Fotel i krzesła w stylu współczesnym

Myślę jednak, że żadne słowa nie oddadzą obu stylów lepiej, niż po prostu zestawienie ich na zdjęciach.

Salon w stylu nowoczesnym vs salon w stylu współczesnego minimalizmu

Kuchnia w stylu nowoczesnym vs kuchnia w stylu współczesnym

Modernistyczna sypialnia vs sypialnia w stylu współczesnym

Miłośników wnętrz w stylu modernistycznym odsyłam do prac i projektów Donalda Deskeya. Ten amerykański architekt zrezygnował z projektowania budynków, na rzecz mebli i tekstyliów w tym nurcie. Uważany jest za jednego z ważniejszych wizjonerów tamtej epoki. Kilka jego projektów pozwoli na zbudowanie jeszcze bardziej wyraźnego obrazu tej estetyki.

Meble zaprojektowane przez Donalda Deskeya